De Z-rune op de partituur van de Marsch-Impromptu is de laatste en
tevens de grootste rune. In tegenstelling tot alle andere runen neemt die de
gehele hoogte van de notenbalk in beslag.
Met een forse handtekening en in een dreunend B-dur slotakkoord spreekt
zij als het ware een krachtig ‘amen’
uit, een berustend ‘zo zij het’ als het besluit van de bewogen mars.
Laten we nu, verborgen in de primo
partij van dezelfde Marsch-Impromptu (dus niet in het de secondo deel), het wereldberoemde 'Dresden Amen' motief aantreffen van Johan Gottlieb
Naumann (1741-1801). In muziekmaten vijf en zes, zie de volgende afbeelding,
staat de betreffende notensequentie bes-c-d-es-f onder de rode haken. Negeer
hierbij het herstellingsteken voor de bes noot.
Hoe beroemd en geliefd het
Dresden Amen motief was en nog steeds is moge blijken uit het grote aantal componisten
dat er in verschillende vormen dankbaar gebruik van maakte. Door Richard
Wagner werd het meermalen toegepast; in een van zijn eerste opera’s Das Liebesverbot, in Tannhäuser en vooral in zijn laatste
opera Parsifal. Ook Felix Mendelssohn
paste het toe in zijn vijfde symfonie Reformation,
Anton Bruckner in motetten en in zijn Negende
symfonie, Gustav Mahler in zijn symfonie Titan,
en Manuel de Falla in El gran teatro del
mundo.
Alexander Scriabin introduceerde
een vergelijkbaar thema in het eerste deel “Strijd” van zijn Symfonie no. 3. Eric Ball toonzette de
woorden “Lo, He comes with clouds descending” op het thema in The Kingdom Triumphant en Carl Davis
maakte er gretig gebruik van in de film Ben-Hur,
en dan met name in scenes die het leven van Jezus Christus uitbeelden[1].
Parsifal behoorde tot de
favoriete werken van Adolf Hitler. De maker van het document is stellig een kenner en
liefhebber van muziek.
In hoeverre kan de vondst van de aanwezigheid van het Dresden Amen
motief opzij gezet worden als een niemendalletje? Is hier Opzet of een Betekenisvolle
Coïncidentie mee gemoeid? En waarom is het het besluit van de mars zo bewogen?
U leest er alles over in deel 2, “Het Mysterie van Mittenwald” uit de tetralogie
“De Jacht op de Nazischat”. Abonneert u zich alvast op het vierluik!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten